Dynamika poziomu wód jezior WPN

Badania wahań poziomu lustra wody jezior Wielkopolskiego Parku Narodowego prowadzone są od roku 2002, kiedy to zainstalowano w Jeziorze Góreckim automatyczny czujnik do rejestracji wahań poziomu wody z częstotliwością raz na dobę (średnia z czterech pomiarów w ciągu doby). Pomiar ten jest realizowany do dnia dzisiejszego.

W roku 2006 rozszerzono badania dynamiki poziomu wód jeziornych i utworzono sieć punktów pomiarowych obejmując nią większość jezior Parku, kilka śródleśnych oczek wodnych, a także lokalne cieki (Samica Stęszewska i Trzebawka). Badania realizowano do roku 2008.

Od roku 2012 badania monitoringowe wahań poziomu wody prowadzone są do dnia dzisiejszego. Zwiększono ilość monitorowanych jezior, ale z czasem stopniowo zrezygnowano z pomiaru poziomu wody w lokalnych ciekach, z uwagi na montaż sieci zastawek, którymi reguluje się poziom wody. Badania obejmują 10 jezior oraz 3 zbiorniki niejeziorne.

Monitorowane zbiorniki wodne znajdują się w trzech rynnach podlodowcowych przecinających obszar Parku.  Wyjątek stanowi zbiornik powyrobiskowy na Osowej Górze, stanowiącej najwyższe wzniesienie w południowym sąsiedztwie Poznania. W każdej rynnie monitorowane są zróżnicowane typy jezior:
– przepływowe (rynna witobelsko-dymaczewska),
– bezodpływowe (rynna górecko-budzyńska),
– bezodpływowe i odpływowe (rynna jarosławiecka).
W poszczególnych rynnach zróżnicowane jest również zagospodarowanie i pokrycie terenu zlewni jezior, co pozwala na wskazanie licznych czynników determinujących zmiany poziomu wody w monitorowanych jeziorach. W każdym punkcie pomiar dokonywany jest manualnie raz w miesiącu za pomocą niwelatora, względem wkopanych w podłoże reperów.

Powyższy system monitoringu wód powierzchniowych uzupełniany jest kontrolą poziomu zwierciadła wody podziemnej w czterech piezometrach znajdujących się w zlewni Jeziora Góreckiego. Poziom zwierciadła wody podziemnej dokonywany jest manualnie, a w jednym z piezometrów również automatycznie.

Wyniki powyższych badań zostały przedstawione w postaci referatu pt. Zmienność czasowa poziomu wody w akwenach Wielkopolskiego Parku Narodowego (autorzy: Lorenc M., Dondajewska R., Kaczmarek L., Jaśkiewicz M.) w czasie III Krajowego Kongresu Hydrologicznego, zorganizowanego przez Stowarzyszenie Hydrologów Polskich, Komitet Gospodarki Wodnej PAN, SGGW w Warszawie we wrześniu 2018 oraz opublikowane jako rozdział w pokonferencyjnym wydawnictwie monograficznym:

Lorenc M., Dondajewska R., Kaczmarek L., Jaśkiewicz M., 2018. Zmienność czasowa poziomu wody w akwenach Wielkopolskiego Parku Narodowego [W:] Monografie Komitetu Gospodarki Wodnej PAN. Hydrologia w inżynierii i ochronie środowiska 41: 183-201, KGW PAN.